“De ki: Size bir tek nasihat edeceğim: İkişer ikişer veya teker teker Allah hakkı için durup düşünmenizi, hem sonra bu arkadaşınızda delilikten eser olmadığını iyice anlamanızı istiyorum. O, ancak şiddetli bir azaptan önce sizi sakındırmak için gelen bir peygamberdir.”
(Sebe Suresi, 46)
Tefekkür: Kalbin Uyanışı ve Aklın İnşirahı
Kur’ân-ı Kerîm’in bu ayeti, insanın aklını, vicdanını ve kalbini harekete geçiren sarsıcı bir hitapla başlar:
👉 “Size bir tek nasihat edeceğim.”
Bu ifadeyle Allah, bütün hakikatleri bir noktada toplar: Tefekkür.
“İkişer ikişer veya teker teker” ifadesi ise, bireysel ve kolektif düşünmenin önemini vurgular.
🕊 Peygamber Efendimiz’in Tefekküre Teşviki
“Bir saatlik tefekkür, bir yıl nafile ibadetten hayırlıdır.”
(Aclûnî, Keşfü’l-Hafâ, 2/229)
Bu hadis-i şerif, düşünmenin ibadet derecesinde olduğunu açıkça ortaya koyar. İnsanın kendini, hayatını, Rabbini ve ahireti düşünmesi, onu manen olgunlaştırır.
Risale-i Nur’dan: Tefekkür ve Şuurlu İman
Bediüzzaman Said Nursî, tefekkürle kuvvetlenen imanı Risale-i Nur’un temel eksenlerinden biri haline getirmiştir.
“İman tefekkür ile takviye edilmezse sönük kalır. Tefekkür ise marifetullaha giden en kısa ve selametli yoldur.”
(23. Söz)
“Ey arkadaş! Gel, şu güzel memlekete, şu güzel dünyaya manasız, abes, tesadüf eseri nazarıyla bakma. Her şeyde bir hikmet var; her şeyde bir rahmet tecellî ediyor. Bu da ancak tefekkür ile görülür.”
(Sözler)
Bu cümleler, imanın sadece kalben değil, aklen de tahkik edilmesi gerektiğini açıklar.
Delilik İddiası ve Peygamberlik Misyonu
Ayetin şu bölümü dikkat çekicidir:
🗣 “Bu arkadaşınızda delilikten eser olmadığını anlamanızı istiyorum.”
Tarih boyunca peygamberler deli, sihirbaz, yalancı gibi iftiralarla karşılaşmıştır. Aynı şekilde Efendimiz (sav) de benzer ithamlara uğramıştır. Fakat onun hayatı, akıl, hikmet ve doğrulukla doluydu.
“Hazret-i Muhammed Aleyhissalâtü Vesselâm, en büyük nezîr (uyarıcı), en büyük müjdeleyici, en büyük öğretici ve en büyük rehberdir.”
(Mektubat, 19. Mektup)
O, bizi yalnız inanmaya değil, uyanışa ve ebedî kurtuluşa çağırmıştır.
Tebliğ Metodu: Tefekküre Davet Etmek
Ayet, sadece Peygamberimize değil, onun izinden giden herkese sesleniyor:
“İnsanlara bir tek şey söyleyin: Düşünün.”
Tebliğ, nasihat, irşad… Hepsinin temelinde bu yatıyor. Zira düşünmeyen insan, en açık hakikati bile göremez.
“İnsanların hidayetine vesile olmak, senin için dünya ve içindekilerden daha hayırlıdır.”
(Buhârî, Cihâd 102)
🔑 Sonuç: Tefekkürle Başlayan Kurtuluş
Bu ayet bizlere sesleniyor:
👉 “Durun ve düşünün!”
Zira düşünen kalp iman eder, iman eden kalp ise rahmete kavuşur. Peygamber Efendimiz’in çağrısı hâlâ aynı:
“Ben bir uyarıcıyım, düşünün ve kurtulun.”
🌿 Veciz Dua ile Bitirelim:
“Allahım! Kalplerimizi zikrinle, akıllarımızı tefekkürünle, hayatımızı ise rehber olarak gönderdiğin Peygamber’in yoluyla nurlandır. Bizi gafletten, cehaletten ve zandan uzak tut. Âmin.”
